Ugly Fruits and Vegetables
หลายท่านคงจะเคยเห็น hashtag ##UglyFrutAndVeg #LOVEtheUglies #reducewste กันมาบ้าง ข้อความเหล่านี้แสดงถึงการมีส่วนร่วมในการลดขยะจากอาหารโดยการเลือกซื้อผักและผลไม้ที่ไม่ได้มาตรฐาน
จากการสำรวจขององค์กรสาธารณะกุศลที่ชื่อว่า SecondBite พบว่ามีผักและผลไม้ประมาณ 20-30% ที่ต้องถูกคัดทิ้งเพียงเพราะพวกมันหน้าตาไม่สวย ไม่ได้ตามมาตรฐานที่จะมาวางขายตามซุปเปอร์มาร์เก็ต ทั้งๆที่รสชาติและความสดใหม่ของพวกมันไม่ได้ต่างจากผักและผลไม้หน้าตาดีที่วางอยู่บนชั้นเลย ซึ่งจากเหตุการณ์นี้ทำให้เกษตรกรประสบภาวะขาดทุน
เมื่อเคธีย์ เบย์ฟิลด์ ผู้บริหารของ SecondBite ได้พูดคุยกับเชฟและเจ้าของภัตตาคาร ก็ทำให้เขาเข้าใจปัญหาทั้งหมดและเกิดไอเดียที่จะช่วยให้เกษตรกรมีรายได้ที่ดีขึ้น นั่นคือต้องใช้วิธีขายส่งตรงไปยังผู้ประกอบธุรกิจภัตตาคารร้านอาหาร แทนที่จะต้องแข่งกับซูเปอร์มาร์เก็ตที่เป็นการขายปลีกทั่วไป แนวทางนี้เขามั่นใจว่าจะดีกับทั้งสองฝ่าย เขาได้ตั้งบริษัท Spade & Barrow โดยกำหนดพันธกิจไว้ชัดเจนว่า จะสร้างความสมดุลและความยั่งยืนให้กับระบบนิเวศน์ด้านอาหารเพื่อเกษตรกรชาวออสเตรเลีย ซึ่งจะต้องลดการทิ้งผลผลิตทางการเกษตรที่ไม่จำเป็นและต้องเพิ่มช่องทางให้ผู้บริโภคได้ทานผักผลไม้สดๆให้มากขึ้น
ในการทำหน้าที่เป็นตัวกลางนี้ Spade & Barrow จะซื้อสินค้าจากเกษตรกรทั้งหมด ในราคาที่เป็นธรรมและทำให้เกษตรกรมีรายได้มากขึ้น โดยไม่คัดเกรดไปทิ้งให้เสียของ แปลว่า แครอทอาจมีรูปทรงบิดเบี้ยว แอบเปิ้ลอาจกลมบ้าง ลูกเล็กลูกใหญ่ไม่เท่ากันบ้าง หรือผักกระหล่ำใบไม่หยักทรงไม่สวย ก็ไม่เป็นไร รับรองว่าขายได้ทั้งหมด นอกจากขายส่งให้กับภัตตาคารแล้ว ยังเปิดให้สั่งจองทางเว็บไซด์ขายผักผลไม้เป็นชุดๆส่งตรงถึงบ้าน โดยชูจุดขายว่า สดอย่างเป็นธรรมชาติ (Nake and Fresh)
ข้ามไปอีกซีกโลกหนึ่งที่สหรัฐอเมริกามีสถานการณ์คล้ายๆกัน นั่นคือ ผักผลไม้ปริมาณกว่า 6 พันล้านปอนด์จะถูกทิ้งในแต่ละปี เพียงเพราะมีรูปร่างทรวดทรงไม่ได้มาตรฐาน นั่นทำให้ เบน เชสเตอร์ และเพื่อนๆอีกสองคน อยากทำอะไรสักอย่าง เพียงแต่พวกเขาเลือกใช้วิธีการที่แตกต่างออกไป พวกเขาก่อตั้ง Imperfect เพื่อขายผักผลไม้ที่ตกสเปค (Ugly products) แทนที่จะถูกนำไปทิ้ง พวกเขาก็นำมาขายในราคาที่ถูกกว่าสินค้าในห้างทั่วไป 30% โดยชูจุดขายว่าลูกค้าจะยังได้รับรสชาติและสารอาหารที่ไม่ต่างจากเดิม แถมยังช่วยลดขยะได้อีกด้วย
กรณีของผักผลไม้ที่ตกสเปค (Ugly products) ห้างค้าปลีกสมัยใหม่ในยุโรปก็เริ่มทำการตลาดในเรื่องนี้ ที่ฝรั่งเศสซูเปอร์มาร์เก็ตชื่อ Intermarche เปิดตัวแคมเปญ Inglorious Fruits & Vegetables ซึ่งมีผลตอบรับที่ดี หนึ่งในป้ายโฆษณาคือภาพแครอทรูปร่างแปลกๆ พร้อมมีข้อความกำกับว่า The Ugly Carrot in a soup who cares? นั่นนะสิครับ จะมีใครสนใจว่าแครอทที่นำมาทำซุปจะรูปร่างอย่างไร ในเมื่อราคาถูกกว่าและคุณค่าสารอาหารยังเหมือนเดิม จากนั้นแคมเปญผักผลไม้ที่ไม่จำเป็นต้องสวยงาม (Ugly Fruits and Vegs) ก็แพร่ไปยังประเทศต่างๆ อาทิ ออสเตรีย สวิสเซอร์แลนด์ เยอรมนี ไอร์แลนด์ เนเธอร์แลนด์ และแคนาดา เป็นต้น แม้แต่ในอังกฤษซึ่งผู้คนค่อนข้างอนุรักษ์นิยม ซูเปอร์มาร์เก็ตรายใหญ่ก็นำเสนอสินค้านี้ด้วยเหมือนกัน แม้ยอดขายจะไม่เปรี้ยงปร้างเหมือนประเทศอื่นๆในยุโรป แต่ผู้ขายเชื่อว่าคงต้องใช้เวลาและค่อยๆให้ผู้บริโภคเกิดการเรียนรู้
การใส่ใจสังคมและสิ่งแวดล้อม มักโดนใจผู้บริโภคยุคนี้ จึงมีการแชร์ภาพและข้อความ กลายเป็นกระแสในโซเชียลมีเดีย มีกลุ่มคนที่รณรงค์เรื่องนี้อย่างจริงจัง อาทิ @UglyFrutAndVeg @WastedFood @EndFoodWaste @HungryHarvest เป็นต้น มีการติดแฮชแท็ก(hashtag) อาทิ #UglyFrutAndVeg #LOVEtheUglies #reducewste เป็นต้น ซึ่งธุรกิจที่ขายสินค้าเหล่านี้ ก็จะได้รับการกระจายข่าวจากกลุ่มดังกล่าวไปโดยปริยาย นั่นคือ ขอแค่ทำดี จะมีคนช่วยกระจายข่าวต่อ กระแสนี้เป็นการบังคับให้ธุรกิจหันมาทำดี เพราะนี่เป็นแนวทางที่จะสร้างความยั่งยืนกับทุกฝ่าย
CR: https://clookclick.wordpress.com/2015/10/19/csr-as-process/
Pictures from: https://foodtank.com/news/2017/08/ugly-fruit-and-veg-campaign/
Sources:
https://bunch.woolworths.com.au/article/10000004/Reducing-food-waste-with-ugly-fruit--veg
https://www.imperfectproduce.com/p-3-about-us.html
https://www.nationalgeographic.com/magazine/2016/03/global-food-waste-statistics/
